11.Down Sendromu
Down sendromu, genetik bir farklılık, bir kromozom anomalisidir. Down Sendromu nedir sorusuna cevaben en basit anlatımı ile sıradan bir insan vücudunda bulunan kromozom sayısı 46 iken Down sendromlu bireylerde bu sayı üç adet 21. kromozom olması nedeniyle 47 olmaktadır. Down sendromu tedavi edilmesi gereken bir hastalık değil, genetik bir farklılıktır. Hücre bölünmesi sırasında yanlış bölünme sonucu 21. kromozom çiftinde fazladan bir kromozom yer alması ile meydana gelir.
Down sendromlu bireylerin dil ve konuşma terapisine ihtiyaç duymasının birkaç temel nedeni vardır. Down sendromu, genetik bir durum olup, bilişsel, dilsel ve motor beceriler üzerinde çeşitli etkiler yaratabilir. İşte bu bireylerin dil ve konuşma terapisine ihtiyaç duymalarının başlıca sebepleri:
1. Dil Gelişimindeki Gecikmeler
-
Alıcı Dil: Down sendromlu bireylerde alıcı dil (duyduklarını anlama) genellikle ifade edici dilden (kendini ifade etme) daha güçlüdür, ancak yine de destek gerektirir.
-
İfade Edici Dil: Kelime dağarcığı, dilbilgisi ve cümle yapılarında gecikmeler görülebilir. Terapiler, bu becerilerin geliştirilmesine yardımcı olur.
2. Sesletim ve Konuşma Zorlukları
-
Hipotoni: Kas tonusundaki düşüklük, dudak, dil ve çene hareketlerini zorlaştırabilir, bu da konuşma netliğini etkiler.
-
Fonolojik Problemler: Sesleri doğru bir şekilde üretmekte zorluk çekebilirler.
-
Apraksi veya Dispraksi: Bazı bireylerde motor planlama sorunları olabilir, bu da konuşma üretimini zorlaştırır.
3. İşitme Sorunları
-
Down sendromlu bireylerde işitme sorunları yaygın görülür ve bu durum dil öğrenimini etkileyebilir. Terapistler, işitme kaybının etkilerini en aza indirmek için stratejiler geliştirir.
4. Sosyal ve Pratik İletişim Becerileri
-
Pragmatik Dil: Sosyal dil becerilerinde zorluklar yaşayabilirler. Terapiler, sırayla konuşma, uygun ifadeleri kullanma ve sosyal bağlamlara uygun iletişim kurma becerilerini destekler.
-
Kendini İfade Etme: Günlük yaşamda ihtiyaçlarını ve duygularını ifade etmelerine yardımcı olunur.
5. Okuma ve Yazma Becerileri
-
Okuma ve yazma becerileri geliştirilirken dil terapisi büyük bir rol oynar. Fonolojik farkındalık gibi erken okuryazarlık becerilerini geliştirmek önemlidir.
6. Erken Müdahalenin Önemi
-
Erken yaşta başlanan dil ve konuşma terapisi, beynin plastik yapısından faydalanarak daha iyi sonuçlar alınmasına yardımcı olur.
Dil ve konuşma terapistleri, Down sendromlu bireyin ihtiyaçlarına özel bir program hazırlayarak iletişim becerilerini geliştirmek ve bireyin yaşam kalitesini artırmak için çalışır. Bu süreç, bireyin bağımsızlığını desteklemenin yanı sıra ailelere de rehberlik sunar.